Κείμενο για τα 74 χρόνια από την απελευθέρωση του Άουσβιτς που υπογράφουμε μαζί με συντρόφους/σσες από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Η αφίσα και το κείμενο θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες και στη Σκάλα Λακωνίας ως ελάχιστη πράξη στη συμβολή της διατήρησης της μνήμης έναντι της ιστορικής λήθης.
Αν υπάρχει θεός θα πρέπει να με παρακαλέσει για να τον συγχωρέσω
(χαραγμένο σε τοίχο του Άουσβιτς)
Στις 27 Γενάρη 1945 Ο Κόκκινος Στρατός απελευθερώνει τους 7.000 περίπου εναπομείναντες/-σες κρατούμενους του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς. 74 χρόνια μετά ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη συνεχίζεται:
Η ημερομηνία της 27 Γενάρη 1945, έχει συνδεθεί με τον τερματισμό του μεγαλύτερου εγκλήματος στην ιστορία του ανθρώπινου είδους, το Ολοκαύτωμα. Ο Κόκκινος Στρατός μπαίνει στο Άουσβιτς και απελευθερώνει τους τελευταίους κρατούμενους. Αυτό που αντίκρισαν οι στρατιώτες του Κόκκινου Στρατού ήταν ασύλληπτα φρικιαστικό. Μόνο στο Άουσβιτς – Μπίρκεναου εξοντώθηκαν πάνω από 1.100.000 άνθρωποι στην πλειονότητα τους Εβραίοι. Συνολικά στο Ολοκαύτωμα οι θανατωθέντες/είσες, έφτασαν τα 6.000.000.
Το Ολοκαύτωμα ήταν η τελειότερη βιομηχανία θανάτου στην ιστορία που έστειλε στο θάνατο εκατομμύρια ανθρώπους, ήταν ένα φαινόμενο ιστορικά μοναδικό που είχε ως στόχο την εξόντωση όσων ο εθνικοσοσιαλισμός θεώρησε, αντιφυλή, “υπανθρώπους” και πολιτικούς αντιπάλους. Μαζί με τους Εβραίους, στα κρεματόρια βρήκαν τον θάνατο εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι άνθρωποι, μεταξύ σε αυτούς Ρομά, Σοβιετικοί Στρατιώτες και κομμουνιστές/τριες, ομοερωτικοί/ες, άνθρωποι με κινητικές και άλλες αναπηρίες και πολλοί/ες άλλοι/ες. Το Ολοκαύτωμα δεν ήταν ένα ατύχημα στην ιστορία του νεωτερικού πολιτισμού, ήταν η ίδια του η κορύφωση, αν αναλογιστεί κανείς/μιά ότι ήδη οι φυλετικές θεωρίες και ο αντισημιτισμός άρχισαν να παίζουν ηγεμονικό ιδεολογικό ρόλο μαζί με την κατασκευή των εθνικών λαϊκών κοινοτήτων και κρατών της καπιταλιστικής νεωτερικότητας τον 19αι.
Μια υλιστική κριτική για το ζήτημα του Ολοκαυτώματος και συγκεκριμένα του στρατοπέδου του Άουσβιτς και σε αντίθεση με νερόβραστες “αντιφασιστικές” αναλύσεις, δεν μπορεί να αγνοεί την βιομηχανική κλίμακα του φαινομένου. Όπως έχει καταδείξει και ο μαρξιστής ιστορικός Moishe Postone, “Ένα εργοστάσιο, είναι ένας τόπος παραγωγής αξίας (της διαδικασίας αξιοποίησης), η οποία απαραίτητα παίρνει τη μορφή της παραγωγής των αγαθών, των αξιών χρήσης (διαδικασία εργασίας). Το συγκεκριμένο, δηλαδή, παράγεται ως ο αναγκαίος φορέας του αφηρημένου. Τα στρατόπεδα εξόντωσης των Ναζί δεν αναπαριστούν μια απαίσια εκδοχή ενός τέτοιου εργοστασίου, ένα ακραίο παράδειγμα νεωτερικότητας αλλά, μάλλον, θα έπρεπε να ιδωθούν ως η αλλόκοτη «αντι-καπιταλιστική» της άρνηση. Το Άουσβιτς αποτελούσε ένα εργοστάσιο «καταστροφής της αξίας», δηλαδή, καταστροφής της προσωποποίησης του αφηρημένου. Η οργάνωσή του ήταν αυτή μιας σατανικά αντεστραμμένης βιομηχανικής διαδικασίας, ο στόχος της οποίας ήταν να «απελευθερώσει» το συγκεκριμένο από το αφηρημένο.”
Υπάρχουν όμως και ιστορικές πλευρές που πρέπει να εξεταστούν αναλυτικά περαιτέρω: Γιατί ήταν οι Εβραίοι το κυριότερο θύμα του Ολοκαυτώματος;. Όπως προαναφέρθηκε, ο αντισημιτισμός “ριζοσπαστικοποιήθηκε” ως ιδεολογία μέσα από τα ίδια τα σπλάχνα της νεωτερικότητας. Αν και έφερε στοιχεία του φεουδαρχικού θρησκευτικού αντι-ιουδαϊσμού, όπου οι Εβραίοι κατηγορήθηκαν μεταξύ άλλων για τη σταύρωση του Χριστού, αρρώστιες κοκ, αποτέλεσε ένα νέο φαινόμενο, οργανικό κομμάτι της ίδιας της νεωτερικής ιδεολογίας. Για να τον κατανοήσουμε, θα πρέπει να επιστρέψουμε και να εξηγήσουμε ίδιες τις υλικές συνθήκες στα σπάργανα της ανάδυσης της καπιταλιστικής κοινωνίας. Ας μην ξεχνάμε και τον εθνικισμό της εποχής. Απ’ τον 19ο αιώνα και μετά το τέλος των “αυτοκρατοριών” η συγκρότηση του “έθνους-κράτους” υπήρξε βασικό πολιτικό ζητούμενο στη Δύση. Οι Εβραίοι της Ευρώπης, όπως έλεγε και ο Αμός Όζ ήταν οι μοναδικοί που θεωρούσαν τον εαυτό τους Ευρωπαίο πολίτη. Δεν είναι τυχαίο ότι βαλκανικές χώρες (πχ Ρουμανία) πολύ πριν φτάσει ο στρατός των Ναζί , είχαν ήδη ξεκινήσει τα πογκρόμ. Ο “διεθνισμός” των Εβραίων ήταν αγκάθι στις εθνικιστικές ιδεολογίες.
74 Χρόνια μετά την απελευθέρωση του Άουσβιτς από τον Κόκκινο Στρατό, λίγοι είναι αυτοί που θυμούνται αυτό το γεγονός στην Ευρώπη και τον κόσμο. Την ίδια ώρα, ζούμε την αναβίωση του φασισμού και του ναζισμού μέσα από σύγχρονες νεοναζιστικές και νεοφασιστικές ομάδες και εθνικούς όχλους. Η Ε.Ε μέσα από συνέδρια όπως αυτό σε χώρα της Βαλτικής λίγα χρόνια πριν, σχετικοποιεί το Ολοκαύτωμα με την γενική αναφορά σε “εγκλήματα πολέμου”, εξισώνοντας έτσι τον Κόκκινο Στρατό, με τον εθνικοσοσιαλισμό και τα ναζιστικά στρατεύματα. Επιχειρούν με άλλα λόγια να εξισώσουν τον κομμουνισμό με τον ναζισμό και να διαστρεβλώσουν-αναθεωρήσουν την ιστορία, δηλαδή με ένα” σμπάρο δυο τρυγόνια”.
Η κατάσταση για την πλειοψηφία της αριστεράς στον Ελλαδικό χώρο αλλά και διεθνώς δεν είναι καλύτερη. Μετά το 1945, ελάχιστες πολιτικές δυνάμεις προσπάθησαν να κατανοήσουν την πολυπλοκότητα αυτού του αντισημιτικού φαινομένου. Πολύ περισσότερο, σήμερα, ο αντισημιτισμός συνεχίζει ακάθεκτος και με αριστερό πρόσημο μέσα από την μάσκα του αντισιωνισμού. Ο σημερινός καλυμμένος αντισημιτισμός δεν μιλάει για “Εβραίους” αλλά για σιωνιστές και “κακόμοιρους Παλαιστίνιους” . Επιθυμούν την καταστροφή του σημερινού κράτους του Ισραήλ (ενώ κουβέντα δεν γίνεται για το δικό τους καπιταλιστικό κράτος), αποκρύπτοντας ότι αυτό αποτέλεσε ένα καταφύγιο για τους επιζώντες του Ολοκαυτώματος σε ένα κόσμο που από την Χιλή μέχρι την Ιαπωνία υπάρχει αντισημιτισμός με ή χωρίς Εβραίους. Ο αντισημιτισμός δεν είναι μια ακόμα μορφή ρατσισμού, αλλά ιδεολογία.
Για τον αντισημίτη από την εξολόθρευση του Εβραίου θα εξαρτηθεί η τύχη του κόσμου. Ο ναζιστής ή ο σύγχρονος αντισημίτης δεν βλέπει στον Εβραίο έναν άνθρωπο κατώτερο αλλά την “Αντιφυλή” που εξουσιάζει μέσα από κάποια μυστική σκοτεινή συνωμοσία.
Με αυτό τον τρόπο ο αντισημιτισμός έχει μια ψευτο-χειραφετική διάσταση. Σύμφωνα και πάλι με τον Moishe Postone: “Αυτό που χαρακτηρίζει την εξουσία που καταλογίζεται στους Εβραίους στο σύγχρονο αντισημιτισμό είναι ότι είναι μυστηριωδώς άπιαστη, αφηρημένη και οικουμενική. Αποτελεί μια μορφή εξουσίας που δεν εκδηλώνει τον εαυτό της άμεσα, αλλά γυρεύει έναν συμπαγή φορέα – είτε πολιτικό, κοινωνικό είτε πολιτισμικό – μέσω του οποίου να μπορεί να ενεργήσει. Επειδή η εξουσία των Εβραίων, όπως έχει προσληφθεί από το σύγχρονο αντισημιτικό φαντασιακό, δεν προσδιορίζεται με σαφήνεια, δεν είναι «ριζωμένη», θεωρείται τεράστια και εξαιρετικά δύσκολο να ελεγχθεί. Αυτή η εξουσία υπάρχει πίσω από τα φαινόμενα, αλλά δεν είναι ταυτόσημη με αυτά. Είναι κρυμμένη – συνωμοτική. Μέσα στην κοσμοθεώρηση του σύγχρονου αντισημιτισμού, οι Εβραίοι συγκροτούν μια υπερβολικά δυνατή, σκιώδη, διεθνή συνωμοσία, υπεύθυνη για αυτά τα «προφανή» αντίθετα ζεύγη, τον πλουτοκρατικό καπιταλισμό και τον σοσιαλισμό, καθώς και για την άνοδο της βάρβαρης κουλτούρας της αγοράς και την παρακμή των παραδοσιακών αξιών και θεσμών. Οι Εβραίοι θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για οικονομικές κρίσεις και έγιναν αντικείμενο ταύτισης με την κλίμακα της κοινωνικής ανασύνθεσης και απορρύθμισης που απέφερε η ραγδαία καπιταλιστική εκβιομηχάνιση, όπως για παράδειγμα η εκρηκτική αστικοποίηση, η παρακμή των παραδοσιακών τάξεων και στρωμάτων και η άνοδος ενός νέου στρώματος τραπεζιτών, καπιταλιστών και επαγγελματιών παράλληλα με την ανάδυση ενός μεγάλου, αυξανόμενου βιομηχανικού προλεταριάτου. Ο σύγχρονος αντισημιτισμός, λοιπόν, ισχυρίστηκε ότι μπορεί να εξηγεί τις ραγδαίες, θεμελιώδεις διαδικασίες αλλαγής που είχαν απογίνει απειλητικές για πολλούς ανθρώπους. Μέσα σε αυτό το φυλετικοποιημένο φαντασιακό, οι Εβραίοι δεν είναι τόσο πολύ μια κατώτερη φυλή όσο μια αντί-φυλή, υπεύθυνη για ιστορικές διαδικασίες που είναι έντονα επικίνδυνες και καταστροφικές για την κοινωνική «υγεία» των άλλων ανθρώπων – μια απειλή για την ίδια τη ζωή.”
Το ελληνικό καπιταλιστικό κράτος έχει και αυτό το δικό του μερίδιο ευθύνης στο Ολοκαύτωμα. Μιλάμε για μια επικράτεια όπου ζούσαν δεκάδες χιλιάδες Εβραίοι και όπου μετά το Ολοκαύτωμα επέστρεψαν ελάχιστοι. Η ελληνική αστική τάξη και το κράτος της μέσα από την αγαστή συνεργασία με τους ναζί, συνέβαλε ώστε να σταλούν στα κρεματόρια εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίοι, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν υπήρξαν και αντιπαραδείγματα ανθρώπων που προσπάθησαν να σώσουν Εβραίους από τον χαμό. Έτσι κατάφερε, το ελληνικό καπιταλιστικό κράτος το τελικό χτύπημα για την ελληνοποίηση της Θεσσαλονίκης όπου πριν το Ολοκαύτωμα ζούσαν αρκετές χιλιάδες Έλληνες Εβραίοι, καθώς και την ελληνοποίηση των Εβραϊκών περιουσιών μέσα από την “υπηρεσία διαχείρισης εβραϊκών περιουσιών”.
Στην Ελλάδα σήμερα δεν είναι λίγοι αυτοί που προσπαθούν να αλλάξουν τα ιστορικά γεγονότα ή να υποβαθμίσουν την σημασία τους. Διάφοροι “αντιφασίστες” και “ιστορικοί”, μέσα σε όλους τους υπόλοιπους, και εκμεταλλευόμενοι την κυρίαρχη καταπάτηση της μνήμης επιχειρούν να ταυτίσουν το κομμουνιστικό και παρτιζάνικο κίνημα στη χώρα με τον ελληνικό φασισμό ή και την εθνική του συγκρότηση. Ξεχνούν ότι το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ ήταν και το μόνο κίνημα που έδωσε μάχες για να σωθούν Εβραίοι και τους βοήθησε να ξεφύγουν στις ορεινές περιοχές που εκείνο έλεγχε. Κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής και μετά τη λήξη του επαναστατικού εμφυλίου πολέμου 1946 – 49, το ελληνικό καπιταλιστικό κράτος και οι κυβερνήσεις του που επιδόθηκαν σε ένα όργιο καταστολής και δολοφονιών, κάνοντας σημαία τους τον αντικομμουνισμό. Αυτοί έγραψαν και την ιστορία μετέπειτα, εκείνη την κυρίαρχη στον δημόσιο λόγο ιστορία που αποσιωπά τα εγκλήματα των ναζί και την συνεργασία των ελληνικών αρχών στο Ολοκαύτωμα.
Στην Ελλάδα σήμερα οι βεβηλώσεις Εβραϊκών μνημείων, οι καταστροφές σε Εβραϊκά νεκροταφεία, οι αντισημιτικές εκδηλώσεις σε εθνικιστικές κινητοποιήσεις όπως αυτές των τελευταίων μηνών με αφορμή την Συμφωνία των Πρεσπών είναι μια θλιβερή ρουτίνα. Για αυτές τις επιθέσεις του εγχώριου αντισημιτισμού οι διάφοροι αντίφα, η αριστερά κοκ, σφύριξαν αδιάφορα, μιας και η μνήμη έχει για αυτούς μια χρήση επιλεκτική. Αυτό ισχύει ακόμα και για εκείνους που υποτίθεται ότι μιλάνε για τον αντισημιτισμό. Οι μάσκες όμως έχουν πέσει προ πολλού, όλο και περισσότεροι/ες αγωνιστές/τριες, αντιφασίστες/τριες το συνειδητοποιούν αυτό και φυσικά τώρα είναι καιρός να τους στείλουν εκεί στα αζήτητα της ιστορίας.
Στην επίσημη αστική ελληνική πολιτική σκηνή, το ΣΥΡΙΖΑ, τα αριστερά εθνικιστικά κόμματα όπως το ΕΠΑΜ, η ΛΑ.Ε, η Κωνσταντοπούλου, μικρές και μεγάλες ομάδες της σοσιαλδημοκρατίας κοκ υιοθετούν ανοιχτά αντισημιτικές θέσεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε εδώ ότι αυτές οι θέσεις συνοδεύτηκαν με το αντιμνημόνιο και τον πόλεμο ενάντια στους τραπεζίτες της παγκοσμιοποίησης, καλλιεργώντας τις αυταπάτες για το αγνό πατριωτικό μικρομεσαίο κεφάλαιο που το πολεμάνε οι ξένοι τραπεζίτες-παράσιτα (κλασική στερεοτυπική και φαινοτυπική αναπαράσταση του κατ’ εξοχήν Εβραίου).
Το ελληνικό καπιταλιστικό κράτος και η ιδεολογία του χτίστηκε σε ένα μεγάλο βαθμό και πάνω στον αντισημιτισμό. Η καθυστερημένου τύπου ελληνική αστική επανάσταση του 1821 δεν ήταν παρά μόνο η αρχή. Στη μάχη της Τριπολιτσάς το 1821 σφαγιάστηκαν δεκάδες χιλιάδες άμαχοι Εβραίοι και Μουσουλμάνοι. Αντισημιτικά πογκρόμ, όπως αυτό της Κέρκυρας στα τέλη του 19αι, ποτέ δεν σταμάτησαν να διεξάγονται στον ελλαδικό χώρο. Τα αντισημιτικά λαϊκά έθιμα όπως αυτό του καψίματος του Ιούδα ή του Οβριού στην Λέσβο επίσης. Με αυτή την έννοια ο αντισημιτισμός ήταν και παραμένει ένα συγκολλητικό στοιχείο της ελληνικής ιδεολογίας.
74 χρόνια μετά το 1945:
Ως κομμουνιστές/τριες με μνήμη δεν συγχωρούμε, πολεμάμε τον αντισημιτισμό από όπου και αν αυτός προέρχεται. Ξέρουμε καλά ότι δίχως την βαθιά κατανόηση του αντισημιτισμού και του Ολοκαυτώματος δεν μπορούμε να πολεμήσουμε τον φασισμό. Δεν ανεχόμαστε καμιά αναθεώρηση της ιστορίας, βρισκόμαστε στη πρώτη γραμμή ενάντια στον αντικομμουνισμό. Είμαστε στο πλευρό των Εβραϊκών Κοινοτήτων που σήμερα δοκιμάζονται ξανά μέσα από θανατοπολιτικές διώξεις, όπως επιθέσεις, καταστροφές και βεβηλώσεις. Δεν κάνουμε ούτε ένα βήμα πίσω στον αγώνα ενάντια στον ελληνικό φασισμό, τον ελληνικό καπιταλιστικό σχηματισμό, της ιδεολογίας του και όποιες απόπειρες αναθεώρησης της ιστορίας και αποστέγνωσης της μνήμης.
Δεν Ξεχνάμε, Δεν συγχωρούμε.
Ποτέ Ξανά Άουσβιτς, Ποτέ Ξανά Φασισμός
Κομμουνιστές/τριες με μνήμη
Shades Magazine
Αυτόνομη Πρωτοβουλία Ενάντια στη Λήθη